Bảo Lạc là một huyện vùng cao biên giới nằm ở
phía tây của Tỉnh Cao Bằng, gồm 7 dân tộc anh em là: Tày , Nùng, Mông, Dao, Lô
lô, sán chỉ, và dân tộc kinh cùng sinh sống. Chợ Bảo Lạc nằm trên một con phố
nhỏ giữa trung tâm thị trấn một bên là bờ sông Gâm hiền hòa thơ mộng, một bên
là dãy nhà nhỏ dựa vào vách núi tạo nên một khung cảnh nên thơ hữu tình. Cứ 5
ngày một phiên chợ, các phiên chợ được họp vào các ngày mồng 5, 10, 15, 20, 25,
30 âm lịch hằng tháng và mỗi phiên chợ ở Bảo Lạc là hình ảnh thu nhỏ về đời sống
cộng đồng của đồng bào các dân tộc trong huyện. Bên cạnh các phiên chợ thương mại
họp thường kỳ thì ở Bảo Lạc còn có 02 phiên chợ đặc biệt, đó là phiên Chợ hội được
diễn ra vào hai ngày là 30 tháng 3 và 15 tháng 8 âm lịch hàng năm, người dân địa
phương gọi là “Háng toán” hoặc “Háng Phúng Lìu” còn có nghĩa là Chợ tình Phong
Lưu.
Theo lời các cụ kể lại, ngày xưa cứ đến phiên
chợ cuối mùa xuân và giữa mùa thu nhân dân các dân tộc ở các xã lại cùng nhau về
chợ tụ hội, đặc biệt là các chàng trai, cô gái với những trang phục truyền thống
dân tộc đẹp nhất làm cho không khí ngày chợ thêm nhộn nhịp, rực rỡ sắc màu. Đến
chợ hội ngoài việc gặp gỡ giao lưu, trao đổi mua bán hàng hóa, còn là dịp để
các chàng trai, cô gái hẹn hò với bạn tình, tìm kiếm người yêu, tại đây các
chàng trai, cô gái sẽ trổ tài thổi khèn, hát lượn cọi, nàng ới giao duyên, tâm
sự gửi gắm tình cảm và tặng cho nhau những món quà, thường thì các chàng trai sẽ
mua tặng cho các cô gái mà mình để ý và hẹn hò từ phiên chợ hội trước những
phong bánh khảo nhân tàu xá được gói trong giấy màu xanh đỏ, còn các cô gái sẽ
tặng cho người con trai mà họ thương những đôi giày vải tự tay khâu do đã ướm
chân chàng trai từ phiên chợ hội trước, sau đó các đôi trai gái rủ nhau đi ăn
phở, thắng cố và chơi hội.…Chợ tình Phong Lưu thường được diễn ra từ đêm áp
phiên và kéo dài đến chiều tối phiên chợ mới lưu luyến chia tay.
Chợ Phong Lưu huyện Bảo Lạc vẫn được duy trì
cho tới ngày nay, Tuy nhiên cuộc sống hiện đại ngày nay đã làm cho chợ tình mất
đi vẻ vốn dĩ của nó. Những con đường trải nhựa đã thay thế cho những con đường
mòn, mọi người cũng không phải tới đây từ hôm trước, thay vào đó họ sẽ di chuyển
bằng xe máy. Chính vì thế Chợ Tình ngày nay đã không còn đông và náo nhiệt như
xưa.
Tiếp nối thành công của ngày hội văn hóa thể
thao các dân tộc lần thứ 2 và Chợ tình Phong lưu huyện Bảo Lạc năm 2018, vào ngày
12 và ngày 13/9/2019 (tức ngày 14 và ngày 15/8/2019 âm lịch) Huyện Bảo Lạc long
trọng tổ chức ngày hội văn hóa thể thao các dân tộc lần thứ 3 và Chợ tình Phong
lưu huyện Bảo Lạc năm 2019. Tại đây sẽ diễn ra nhiều hoạt động văn hóa văn nghệ,
thể thao phong phú, hấp dẫn mang đậm bản sắc các dân tộc huyện Bảo Lạc như: phục
dựng cảnh các đôi trai gái Hát lượn cọi, hát nàng ới giao duyên và trao khăn,
giày vải của dân tộc Tày, Nùng; tục “giật khăn” của dân tộc Dao đỏ; tục tìm bạn
đời của dân tộc Lô Lô đen, múa khèn, thổi khèn lá, hát đối đáp của dân tộc
Mông; hát giã bạn lúc tan chợ; thi văn nghệ, trình diễn trang phục dân tộc; thi
đấu các môn thể thao dân tộc như: đi Cà kheo, Lày cỏ, thi dệt vải, quay sợi,không
gian văn hóa các dân tộc; các gian hàng ẩm thực, chợ nông sản mang tính đặc
trưng nổi bật, có giá trị truyền thống mang đậm bản sắc dân tộc.
Để ngày hội văn hóa thể thao các dân tộc lần
thứ 3 và Chợ tình Phong lưu huyện Bảo Lạc năm 2019 được diễn ra thành công tốt
đẹp UBND huyện đã ban hành Kế hoạch tổ chức ngày hội, Thành lập ban tổ chức,
Ban giám khảo, tổ nội dung, tổ lễ tân, tổ trọng tài, tổ an ninh, tổ phục vụ
ngày hội, quy chế hoạt động, chương trình, kịch bản chi tiết ngày hội…Đến thời
điểm này mọi công tác chuẩn bị về cơ sở vật chất, tổ chức luyện tập văn nghệ,
thể thao cho các nghệ nhân, diễn viên, vận động viên; chuẩn bị sân bãi, vệ sinh
đường làng ngõ xóm, trang trí cảnh quan xung quanh khu vực thị trấn đã cơ bản
hoàn tất, sẵn sàng cho việc đón tiếp các bạn du khách gần, xa đến để cùng khám
phá, trải nghiệm những điều thú vị về phiên chợ tình Phong Lưu đặc sắc này.
Một số hình ảnh ngày hội chợ tình Phong lưu:

Nhộn nhịp ngày chợ tình Phong Lưu

Các chàng trai, cô gái dân tộc Lô Lô hát đối đáp, giao duyên trong phiên chợ tình

Không gian văn hóa dân tộc Tày

Một góc chợ tình Phong lưu
Các chàng trai, cô gái trong trang phục truyền thống

Phụ nữ dân tộc Sán Chỉ với trang phục truyền thống trong ngày Chợ tình Phong Lưu
Đi thăng bằng trên cây trê